Het stellen van grenzen, 6 praktische tips.

Karianne Punt

maart 5, 2023

vrouw die het stellen van grenzen onder de knie heeft en geen last van stress

Balans en vrijheid: ontdek de kunst van grenzen aangeven.

Onlangs werd ik op een zaterdagavond gebeld door een goede vriend, die me vroeg om hem te helpen met een last-minute verhuizing op zondagochtend. Ik had echter al plannen gemaakt voor die dag en keek uit naar wat welverdiende rust en ontspanning. Mijn instinct schreeuwde om “nee” te zeggen, maar om verschillende redenen aarzelde ik.

Soms willen we anderen niet teleurstellen en zijn we bang voor afwijzing. We hebben moeite met het stellen van grenzen en zijn misschien niet assertief genoeg. In mijn geval voelde ik me ook verantwoordelijk voor het welzijn van mijn vriend en wilde ik graag behulpzaam zijn. Maar ik besefte dat als ik altijd toegeef aan de behoeften van anderen, ik uiteindelijk mijn eigen welzijn in gevaar breng. Het negeren van mijn eigen grenzen zou me op de lange termijn uitputten en mogelijk leiden tot een burn-out.

Dit besef was een belangrijke stap in de goede richting. Als lifecoach begrijp ik dat bewustwording van onze grenzen en het vermogen om ze aan te geven essentieel zijn voor een gezond en gebalanceerd leven. Het is bemoedigend om te weten dat jij, als lezer, deze tekst leest en je bewust bent van dit belangrijke aspect. Je bent al op de juiste weg.

In deze blog zal ik een aantal waardevolle tools en inzichten delen die je kunnen helpen bij het leren aangeven van je grenzen. Maar voor nu, onthoud dat je niet alleen bent. We zijn allemaal mens en hebben momenten waarop we onszelf moeten herinneren aan ons eigen advies. Het is een proces, maar met de juiste begeleiding en inzet kunnen we onze grenzen leren aangeven en een gezonder en gelukkiger leven leiden.

Luister en voel wat je lichaam zegt

Simpel gezegd, maar ontzettend belangrijk: luister naar de signalen die je lichaam geeft wanneer je grens is bereikt. Ons lichaam communiceert vaak op subtiele manieren dat we overbelast raken. Let op tekenen zoals het aanspannen van je kaken, het ballen van je vuisten, zweten als een otter, een versnelde hartslag die je wellicht in je keel of maag voelt. Ik voel bijvoorbeeld altijd mijn hartslag hoog in mijn keel, wat voor mij een signaal is dat ik mijn grens nader. Door bewust te worden van deze fysieke reacties, kun je tijdig ingrijpen en actie ondernemen om jezelf te beschermen.

Ken je prioriteiten

Het is cruciaal om je bewust te zijn van je prioriteiten. Je tijd is beperkt en waardevol, en als je constant probeert om het anderen naar de zin te maken, loop je het risico op een burn-out. Door je te concentreren op wat jij belangrijk vindt, creëer je niet alleen ruimte voor persoonlijke groei en plezier, maar leer je ook om nee te zeggen tegen dingen die niet bijdragen aan jouw welzijn. Neem de tijd om een lijst met prioriteiten op te stellen en vergelijk deze met waar je je tijd en energie aan besteedt. Op die manier kun je beoordelen of je aanpassingen moet maken en meer aandacht moet besteden aan wat er echt toe doet.

You teach people how to treat you by what you allow, what you stop and what you reinforce.

Tony Gaskins

Communiceer duidelijk

Oefen met het assertief en duidelijk communiceren van je grenzen. Het kan lastig zijn om nee te zeggen zonder jezelf te verantwoorden of een excuus te geven, maar het is een belangrijke vaardigheid om te ontwikkelen. Begin met oefenen door “nee” als jouw standaard antwoord te maken. Je hoeft niet uitgebreid uit te leggen waarom je iets niet wilt doen. Simpele zinnen zoals “Nee, dank je” of “Bedankt, maar ik kan niet” zijn voldoende. Door consistent te zijn in het aangeven van je grenzen, zullen anderen leren dat je serieus bent en zullen ze deze respecteren.

Neem ruimte of afstand

Als je overvallen wordt door iemand die je grens probeert over te gaan, of als je gewoon even niet weet wat je moet antwoorden, neem dan afstand en tijd om na te denken voordat je reageert. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: “Ik kom hier later op terug bij je” of “Ik moet hier even over nadenken, je hoort morgen van me.” Dit stelt je in staat om sterker over te komen en geeft je de gelegenheid om te reflecteren op wat je echt wilt en nodig hebt. Het nemen van deze adempauze voorkomt impulsieve beslissingen en stelt je in staat om op een meer weloverwogen manier te reageren.

Brace for impact

Wees niet verbaasd als bepaalde mensen negatief reageren op jouw grenzen. Sommige mensen, zoals controlfreaks of manipulatieve individuen, kunnen geïrriteerd raken door jouw reactie. Onthoud echter dat jij niet verantwoordelijk bent voor het welzijn van anderen en het niet jouw taak is om hen tevreden te stellen. Het stellen van grenzen kan soms leiden tot ongemakkelijke situaties, maar blijf standvastig. Je zult merken dat het stellen van grenzen ook positieve reacties kan oproepen en je verrast over de rust en harmonie die het in je leven kan brengen.

Hou andersom rekening met andermans grenzen

Als je je bewust bent van jouw eigen grenzen, kun je ook proberen de grenzen van anderen aan te voelen of te zien. Let op subtiele signalen zoals iemand die een stapje terugdoet, vermijding van oogcontact of een ongemakkelijke houding. Hoewel iedereen anders is, kun je soms intuïtief aanvoelen wanneer iemand zijn of haar grens nadert. Als je twijfelt, aarzel dan niet om te vragen hoe iemand zich voelt. Door rekening te houden met de grenzen van anderen, creëer je een sfeer van wederzijds respect en begrip.

Vier je groei en successen

Het leren stellen van grenzen is een proces dat tijd en oefening vergt. Wees trots op jezelf voor elke stap die je zet en elke keer dat je je grenzen duidelijk aangeeft. Het is belangrijk om jezelf te erkennen en te vieren voor de groei die je doormaakt. Vergeet niet dat het stellen van grenzen niet alleen een manier is om jezelf te beschermen, maar ook om ruimte te creëren voor zelfzorg, persoonlijke ontwikkeling en een gezond evenwicht in je leven. Sta stil bij de positieve veranderingen die je ervaart, hoe klein ze ook lijken, en wees vriendelijk en geduldig met jezelf gedurende dit proces. Je bent op de goede weg naar een leven waarin je je eigen behoeften en welzijn op de eerste plaats zet.

Onthoud dat het leren van grenzen aangeven een waardevolle vaardigheid is die je helpt om gezonde relaties op te bouwen, je energie te behouden en je eigen pad te volgen. Door bewust te zijn van je grenzen, jezelf te respecteren en duidelijk te communiceren, geef je anderen de kans om jou te begrijpen en jouw behoeften te respecteren. Blijf trouw aan jezelf, wees moedig en geniet van de vrijheid en het zelfvertrouwen die voortkomen uit het bewust en krachtig stellen van je grenzen.

Je verdient het om een leven te leiden dat in lijn is met jouw waarden en welzijn!